ORGANIC DYE – halediem

Bài và ảnh mình tự chụp, vui lòng không coppy, reup dưới mọi hình thức.

nếu muốn trao đổi, xin vui lòng liên hệ trước qua email: lediem204@gmail.com.

Mình nhuộm vải bông dệt tay của người Thái ở Lai Châu với củ nâu xin được từ Lạng Sơn.

Nhuộm củ nâu rất khó, vừa làm vừa lầm bầm vì: tiêu chuẩn một tấm vải đều màu, màu lên đẹp với củ nâu để một người mới học như mình xử lí thì rất khó, ngoài việc xử lí vải sạch trước khi nhuộm còn liên quan đến lúc lọc nước củ ngâm, lúc ngâm vò và tác động để vải ăn màu đều, phải phơi căng hai mặt vải thật phẳng, nắng đều, đủ nắng, không gắt quá, gắt quá cháy vải, tạo thành các vệt sẫm màu rất xấu.

Mình nhuộm lạnh chứ không nhuộm nóng vì:

không tốn năng lượng vào việc đun nhừ củ nâu (đỡ tốn điện, gas).
trước đây người Thái ở Thanh Hóa cũng nhuộm lạnh: gọt vỏ, giã, rồi cho nước ngâm lắng lọc qua mấy ngày rồi mới lọc lấy nước nhuộm vải, củ nâu có chất chát nên không sợ bị thiu.

Nên mạnh dạn thử nhuộm lạnh.

Xử lí vải trước khi nhuộm để sạch hồ vải, dầu, các tạp chất trên mặt vải rất quan trọng.

vải sẵn sàng nhuộm là vải nhỏ giọt nước lên trên mà vải thấm hút ngay, nước không trượt đi trên bề mặt, nếu còn trượt, phải xử lí vải tiếp.

Gĩa củ nâu

Củ này khô bớt nước đi rồi nên rất tơi. Chứ củ tươi thì nhựa tùm lum.

Gĩa một hồi ngó cá tay tui xem =)))) ra cái gì không :))

Đây là vải ướt, dưới nắng sau 5 lượt nhúng, mất 2ngày cho 5 lượt phơi nhúng này.

Màu ướt lung linh lắm, chứ màu củ nâu nhúng ướt khi ở dưới nắng với màu khi phơi xong khác nhau lắm hị hị hị.

Ngõ nhỏ, phố nhỏ, dây điện tứ tung, không đủ nắng và nắng không đều.
Nay thử bỏ củ vào máy xay sinh tố, bấm rẹt rẹt nhưng màu không đậm bằng giã củ bằng cối nên lại bỏ vào, giã giã.
Cô hàng xóm người Mường ở Thanh Hóa lại ngó qua chấn song: cháu chăm thế,
Tui nở một nụ cười méo xẹo, tay đầy nhựa mủ củ nâu, người mồ hôi mồ kê nhễ nhại, lon ton cầm tấm vải sang cho cô, cô chạm vào tấm vải với một vẻ thiết tha.
Xong bảo ngày xưa như cháu chăm nhuộm vải là dễ lấy chồng lắm, người ta ham vải lắm cháu ạ.
Tôi lại cười méo xẹo tiếp rồi đi về giã tiếp đống củ.
Hồi hôm đi mua vải ở Lai Châu, vải bông dệt tay đã tăng giá ròi do các cô bảo người Thái giờ cũng bỏ làm vải, đi làm thuê Trung Quốc rồi.

Tui mém khóc khi nhìn thấy những vệt màu chỗ đậm, chỗ nhạt, những vết nhăn.
Nhưng ngồi là lượt, đập đập vải cho mềm, hửi mùi củ nâu lẫn mùi vải thơm nắng là lại thấy đỡ đỡ chút.
Mai lại học tiếp, màu những hôm sau sẽ đậm hơn đó hehe.